19. yüzyılda Boğaziçi ve Haliç’te
yalı ve konakların artışı ile nüfus yoğunlaşmaya başlamış ve ulaşım için
kullanılan kayıklar yetersiz kalmaya başlamıştır. O dönem kapitülasyonlara
verilen önemi kullanan İngiliz ve Rus olmak üzere iki şirket iki kıta arasında
ilk vapuru çalıştırmaya başlamış ancak bu vapurda Türk bayrağı asılmamış ve
Osmanlı Devleti bu vapura karşı olarak ilk Türk Bayraklı Vapur’u yaptırıp kullanmaya
başlamış. O dönem Türk Bayraklı Vapur’a kadınlar binemiyormuş ancak diğer vapur
sahipleri bu konuda katı bir tutum sergilememişler. Bir süre sonra Türk
vapuruna da kadınların binmesine izin verilmiş.
17 Ocak 1851’de Şirket-i Hayriye
kurulmuş, bu şirketin kuruluş sebebi ise vapurların ihtiyaçlarının tam
anlamıyla karşılayabilecek bir işletmenin gerekli olmasıymış. Vapurların
arasında rekabet olmaması için Eminönü ve boğaz köyleri arasında seferler
yapılmış. Bu vapurlarda iki bölme bulunuyormuş biri kadınlar diğeri ise
erkekler için ayrılmış, bunu yanında kadınlar için tuvaletli kamaralar varmış.
İlk vapurlardan ziyade ikinci nesil
kullanılan vapurlar altı adet olup sefer yaptıkları muhitler, Rumeli, Tarabya,
Göksu, Tophane, Beylerbeyi ve Beşiktaş’tı. Vapura binmek o dönemlerde çok zor
ve stresli bir olaymış çünkü vapurlar kıyıya yanaşamıyor ve kayıklarla yolcular
vapura taşınıyormuş. Yolcular vapurun gelmesini beklerken hava durumu ne olursa
olsun sığınacak bir yer yokmuş. Bunların farkına varan şirket, iskele ve
yanlarına yolcuların barınabilecekleri kapalı alan yapmış ve vapurların kıyaya
yanaştırmak üzere çeşitli kararlar almışlardır. İskele ise, Vikinglerden gelen
bir kelimedir ve anlamı ise sol taraftır ancak gemicilikte hiçbir zaman sol
taraf olarak kullanılmamıştır.
İlk ulaşımı sağlayan vapurlar numara
sistemi kullanılıyormuş ve yolcuların favorisi olan vapurlar bulunuyormuş.
Zamanla vapurlara isim verilmeye başlanmış genellikle bayan ismi verilmesinin
sebebi denizcilerin vapurları dişi olarak benimsemelerinden kaynaklanıyormuş ve
bazı vapurların eş vapurları oluyormuş. Önemli kişilerin adlarının verildiği ve
hatıralarının yaşatıldığı vapurlarda bulunmaktadır. Örneğin, Zübeyde Hanım,
Mehmet Akif Ersoy vapurları.
Kaynakça
0 yorum:
Yorum Gönder